Wszystko co powinieneś wiedzieć o ADR

 

Każdy materiał niebezpieczny podlegający tej konwencji ma odpowiednie oznaczenie. Nie musimy się na nich w 100% znać bo po pierwsze wystarczy, że zobaczymy na opakowaniu oznaczenie w kształcie rombu. Poza tym każdy klient  zlecający transport musi zaznaczyć, że dotyczy on ładunku ADR.

Jeśli więc mamy szansę wozić takie ładunki co musimy zrobić by było to zgodne z przepisami i bezpieczne. Na całe szczęście nie jest to specjalnie trudne, czy kosztowne. Wymogi są trzy.

Najważniejsze, to odpowiednie przeszkolenie kierowcy z zasad bezpieczeństwa przewozu ładunków ADR. Przechodząc takie szkolenie kierowca otrzymuje certyfikat, który upoważnia go do przewozu ładunków niebezpiecznych.

Jak już mamy przeszkolenie dwa pozostałe warunki nie powinny sprawić nam trudności. Czyli musimy doposażyć busa w:

  • walizka ADR z wyposażeniem
  • łopata
  • rękawice ochronne
  • okulary / gogle ochronne
  • aparat do płukania oczu
  • kamizelka ostrzegawcza
  • latarka
  • maska ochronna
  • buty ochronne
  • zmiotka
  • worek na odpady
  • gaśnica proszkowa 2 szt. po 2 kg
  • trójkąt ostrzegawczy 2 szt.
  • klin pod koła 1 szt.
  • tabliczki ADR 2 szt.
     

Trzeci wymóg to posiadanie w firmie doradcy ADR. Musi być to ktoś, kto sprawdzi czy wszystko odbywa się zgodnie z przepisami i raz w roku wyśle raport.

Oznakowanie ADR – lista towarów niebezpiecznych

 

Warto także pamiętać, że opakowania, w których przewożone są towary niebezpieczne muszą być prawidłowo oznakowane. Na pomarańczowej tabliczce zawsze znajduje się numer rozpoznawczy zagrożenia, który ma dwie lub trzy cyfry poprzedzone odpowiednią literą oraz czterocyfrowy numer UN. Z kolei nalepki ADR mają kształt kwadratu obróconego o 45 stopni. Powinny znajdować się w dobrze widocznym miejscu.

tablica adr
1. Materiały i przedmioty wybuchowe

Dzielą się na materiały wybuchowe (stałe, ciekłe lub mieszaniny materiałów) – w wyniku reakcji chemicznej mogą wydzielać gazy, które powodują zanieczyszczenie środowiska. Druga kategoria to materiały pirotechniczne (lub mieszaniny materiałów) – stworzone są do wytwarzania efektów świetlnych, dźwiękowych, cieplnych, gazu, dymu lub połączenia tych efektów w wyniku reakcji chemicznej.

  • Materiały i przedmioty, stwarzające zagrożenie pożarem i małe zagrożenie wybuchem lub rozrzutem albo oba te zagrożenia, ale które nie stwarzają zagrożenia wybuchem masowym
  • Materiały i przedmioty, stwarzające tylko małe zagrożenie wybuchem w przypadku ich zapalenia lub zainicjowania podczas przewozu. Skutki ograniczają się w znacznym stopniu do sztuki przesyłki i nie prowadzą do rozrzutu odłamków o znacznych rozmiarach lub zasięgu. Pożar zewnętrzny nie powinien wywoływać natychmiastowego wybuchu całej zawartości sztuki przesyłki
  • Materiały i przedmioty, stwarzające zagrożenie pożarem i małe zagrożenie wybuchem lub rozrzutem albo oba te zagrożenia, ale które nie stwarzają zagrożenia wybuchem masowym
  • Materiały i przedmioty, stwarzające tylko małe zagrożenie wybuchem w przypadku ich zapalenia lub zainicjowania podczas przewozu. Skutki ograniczają się w znacznym stopniu do sztuki przesyłki i nie prowadzą do rozrzutu odłamków o znacznych rozmiarach lub zasięgu. Pożar zewnętrzny nie powinien wywoływać natychmiastowego wybuchu całej zawartości sztuki przesyłki
  • Materiały bardzo mało wrażliwe stwarzające zagrożenie wybuchem masowym, które są na tyle niewrażliwe, że istnieje małe prawdopodobieństwo ich zainicjowania lub przejścia od palenia do detonacji w normalnych warunkach przewozu. Minimalnym wymogiem dla tych materiałów jest, aby nie wybuchały podczas próby na zewnętrzne oddziaływanie ognia
  • Przedmioty skrajnie niewrażliwe, które nie stwarzają zagrożenia wybuchem masowym. Przedmioty te zawierają tylko skrajnie niewrażliwe materiały i przedstawiają znikome prawdopodobieństwo przypadkowej inicjacji lub rozprzestrzenienia się

 

2. Materiały w stanie Gazowym


Ta kategoria obejmuje czyste gazy, mieszaniny gazów, mieszaniny jednego lub więcej gazów z jednym lub kilkoma innymi materiałami i przedmiotami, zawierającymi takie materiały. Dzielą się one na materiały duszące (A), utleniające (O), palne (F), trujące (T), trujące, palne (TF), trujące, żrące (TC), trujące, utleniające (TO), trujące, palne, żrące (TFC) oraz trujące, utleniające, żrące (TOC)

  • 2.1  Gazy palne – odpowiadające grupom oznaczonym literą F
  • 2.2 Gazy niepalne, nietrujące – odpowiadające grupom oznaczonym literami A lub O
  • 2.3 Gazy trujące – odpowiadające grupom oznaczonym literą T, tzn. T, TF, TC,TO, TFC i TOC

 

3. Materiały ciekłe zapalne:
  • Substancje ciekłe – w temperaturze 50°C mają prężność par nie większą niż 300 kPa i nie są całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20°C i pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa oraz mają temperaturę zapłonu nie wyższą niż 61°C
  • Materiały ciekłe oraz stopione materiały stałe o temperaturze zapłonu wyższej niż 61°C – przewożone lub dostarczone do przewozu w stanie podgrzanym do temperatury równej lub wyższej niż ich temperatura zapłonu
  • Materiały wybuchowe ciekłe odczulone – materiały wybuchowe, które są rozpuszczone albo zawieszone w wodzie lub innych materiałach ciekłych w celu utworzenia homogenicznej ciekłej mieszaniny o zredukowanych właściwościach wybuchowych
4.1 Materiały stałe zapalne, materiały samoreaktywne oraz materiały wybuchowe stałe odczulone
  • Substancje ciekłe – w temperaturze 50°C mają prężność par nie większą niż 300 kPa i nie są całkowicie w stanie gazowym w temperaturze 20°C i pod ciśnieniem normalnym 101,3 kPa oraz mają temperaturę zapłonu nie wyższą niż 61°C
  • Materiały ciekłe oraz stopione materiały stałe o temperaturze zapłonu wyższej niż 61°C, które są przewożone lub dostarczone do przewozu w stanie podgrzanym do temperatury równej lub wyższej niż ich temperatura zapłonu
  • Środki wybuchowe ciekłe odczulone – materiały wybuchowe, które są rozpuszczone lub zawieszone w wodzie albo innych materiałach ciekłych w celu utworzenia homogenicznej ciekłej mieszaniny o zredukowanych właściwościach wybuchowych
4.2 Materiały samozapalne

Materiały piroforyczne, wraz z mieszaninami i roztworami (ciekłymi lub stałymi) – w zetknięciu z powietrzem, nawet w małych ilościach, zapalają się w ciągu 5 minut.
Substancje i przedmioty samonagrzewające się, wraz z mieszaninami i roztworami, które w zetknięciu z powietrzem, bez dostarczenia energii z zewnątrz, są podatne na samonagrzewanie.
Materiały te mogą ulegać zapaleniu tylko w dużych ilościach (wiele kilogramów) i po upływie długiego czasu (godzin lub dni)


4.3 Materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy zapalne

Materiały, które reagując z wodą wydzielają gazy palne mogące tworzyć z powietrzem mieszaniny wybuchowe, oraz przedmioty zawierające takie materiały.

 

5.1 Materiały utleniające

Ta grupa obejmuje materiały, które mogą wskutek wydzielania tlenu powodować zapalenie lub podtrzymywanie palenia innego materiału.

 

5.2 Nadtlenki organiczne

Ta grupa obejmuje nadtlenki organiczne i formulacje nadtlenków organicznych.

  • P1 – nadtlenki organiczne bez temperatury kontrolowanej
  • P2 – nadtlenki organiczne z temperaturą kontrolowaną

Nadtlenki organiczne podatne są na rozkład egzotermiczny w normalnej lub podwyższonej temperaturze. Rozkład może być inicjowany przez: ciepło, kontakt z zanieczyszczeniami (np. kwasami, związkami metali ciężkich, aminami), tarcie lub uderzenie. Szybkość rozkładu wzrasta wraz z temperaturą i jest zróżnicowana w zależności od formulacji nadtlenku organicznego. W wyniku rozkładu mogą wydzielać się szkodliwe lub palne gazy albo pary.

6.1 Materiały trujące

Ta grupa obejmuje materiały, które są znane z doświadczenia lub które z punktu widzenia badań na zwierzętach można uznać, że w odpowiednio małych ilościach są zdolne podczas jednorazowego lub krótkotrwałego działania do spowodowania uszczerbku na zdrowiu człowieka, lub jego śmierci wskutek wdychania, przenikania przez skórę lub połknięcia.

6.2 Materiały zakaźne

Są one znane lub w uzasadniony sposób podejrzewane, że zawierają patogeny. Patogeny definiowane są jako drobnoustroje (włącznie z bakteriami, wirusami, riketsjami, pasożytami i grzybami) lub drobnoustroje rekombinowane (hybrydy lub mutanty), o których wiadomo lub są w uzasadniony sposób podejrzane, że wywołują choroby zakaźne u ludzi lub zwierząt. Dla potrzeb niniejszej klasy, wirusy, drobnoustroje, jak również przedmioty skażone nimi, powinny być uważane za materiały tej klasy.

7. Materiały promieniotwórcze
  • Kategoria I BIAŁA – przesyłki o wartości Wskaźnika Transportowego (TI) = 0 i o maksymalnym poziomie promieniowania nie większym niż 0,005 mSv/h.
  • Kategoria II ŻÓŁTA – przesyłki o wartości Wskaźnika Transportowego (TI) wyższym niż 0 lecz nie większym od 1 i o maksymalnym poziomie promieniowania wyższym od 0,005 mSv/h lecz nie większym niż 0,5 mSv/h.
  • Kategoria III ŻÓŁTA – przesyłki o wartości Wskaźnika Transportowego (TI) wyższym niż 1 lecz nie większym od 10 i o maksymalnym poziomie promieniowania wyższym od 0,5 mSv/h lecz nie większym niż 2 mSv/h.
  • Kategoria III ŻÓŁTA – przesyłki o wartości Wskaźnika Transportowego (TI) większej od 10 i o maksymalnym poziomie promieniowania wyższym od 2 mSv/h lecz nie większym niż 10 mSv/h.
8. Materiały żrące

Ta kategoria obejmuje materiały i przedmioty zawierające materiały niniejszej klasy, które wskutek działania chemicznego atakują tkankę nabłonkową skóry lub błony śluzowej, jeśli wejdą z nią w kontakt, oraz materiały, które w razie wycieku mogą uszkodzić lub zniszczyć inne towary lub środki transportu, a także mogą powodować inne zagrożenia. Tytuł niniejszej klasy obejmuje również materiały, które tworzą żrącą ciecz tylko w obecności wody, lub które wydzielają żrące pary lub mgły wobec naturalnej wilgoci powietrza.

 

9. Różne materiały i przedmioty niebezpieczne

Są to materiały i przedmioty, które podczas przewozu stwarzają zagrożenie inne niż materiały określone w pozostałych klasach.

  • M1 – materiały, które wdychane w postaci drobnego pyłu, mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia
  • M2 – materiały i przyrządy, które w razie pożaru mogą tworzyć dioksyny
  • M3 – materiały wydzielające pary zapalne
  • M4 – akumulatory litowe
  • M5 – przedmioty ratownicze
  • M6-M8 – materiały zagrażające środowisku
  • M9-M10 – materiały o podwyższonej temperaturze
  • M11 – inne materiały stwarzające zagrożenie podczas przewozu, ale nie odpowiadające definicjom innych klasa

 

Źródło:

  1. https://www.transportsfriend.org/dangerous-goods/hazard-signs-classifications/
  2. https://fullbax.pl/klasy-i-oznakowanie-adr-adn-i-rid-w-transporcie-miedzynarodowym/